စာျပန္လာသင္ခ်င္တဲ့ စင္ျပိဳင္အစိုးရ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေဒါက္တာစိန္ဝင္း

စာျပန္လာသင္ခ်င္တဲ့ စင္ျပိဳင္အစိုးရ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေဒါက္တာစိန္ဝင္း

Myanmar Breaking News

ေဒါက္တာ စိန္ဝင္းသည္ စစ္အစိုးရေခတ္ စင္ၿပိဳင္ အစိုးရအျဖစ္ ျပည္ပတြင္ အေျခစိုက္ တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား ညြန္႔ေပါင္း အစိုးရ အဖြဲ႔ (National Coalition Government of the Union of Burma – NCGUB) ၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တဦးျဖစ္သည္။ အေဝးေရာက္ညႊန္႔ေပါင္းအစိုးရ (NCGUB) ကို ၁၉၉၀ ခုႏွစ္က ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အနက္ တဦးအပါအဝင္ ျဖစ္ေသာ ဦးဘဝင္း ၏ သားျဖစ္သူ အသက္ ၇၃ ႏွစ္ အရြယ္ ေဒါက္တာ စိန္ဝင္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အကိုဝမ္းကြဲ ေတာ္စပ္သူျဖစ္ၿပီး ညီမျဖစ္သူ၏ အေမရိကန္ခရီးစဥ္တြင္ ေခတၱေတြ႔ခြင့္ ရခဲ့သည္။

ျမန္မာျပည္ ျပန္ၿပီး စာသင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသည့္ ေဒါက္တာစိန္ဝင္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့မႈ အပါအဝင္ အေမရိကန္ အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ထားေသာ Sanction ႐ုပ္သိမ္းမႈ၊ ျမန္မာျပည္ ျပန္ဖို႔ အေရး သံ႐ုံးမ်ားတြင္ ႀကံဳေတြ႔ေနရသည့္ တင္းၾကပ္မႈအေပၚ အျမင္ႏွင့္ လက္ရွိ အစိုးရအေပၚ အျမင္သံုးသပ္ခ်က္ တို႔ကို ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ေက်ာ္ခက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားသည္။

ေမး ။     ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အေမရိကားခရီးစဥ္မွာ အန္ကယ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုျဖစ္ခဲ့တယ္ လုိ႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီ ေတြ႔ဆံုမႈမွာ ဘာေတြ ေျပာျဖစ္ခဲ့ၾကလဲ။

ေျဖ ။      ။ က်ေနာ္ေတြ႔တာလည္း အျမန္ေပါ့ ေနာ္။ လူအုပ္ေတြ ၾကားထဲမွာပဲ က်ေနာ္ ေတြ႔တာပါ။ အဲေတာ့ ေဆြးေႏြးမႈ ေတြလည္း မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လို႔ အခ်င္းခ်င္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာမွ ျပန္ေတြ႔တယ္ ဆိုေတာ့ ဝမ္းသာတာေပါ့ဗ်ာ။ ေပ်ာ္ရႊင္ရတဲ့ အေျခအေန ကေတာ့ အေျခခံ အေျခအေနေတြ ေျပာင္းလာတယ္။ စလံုးေရစ ျဖစ္လာတယ္ေပါ့ ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ မေျပာင္းတဲ့ဟာေတြလည္း ရွိပါတယ္။

ေမး ။     ။ ဟုတ္ကဲ့ အန္ကယ္။ မေျပာင္းလဲေသးတဲ့ ဟာေတြလည္း ရွိတယ္ ဆိုတာ ဘယ္လိုဟာမ်ဳိးေတြကို ေျပာတာပါလဲ ခင္ဗ်။

ေျဖ ။      ။ အဲဒါကေတာ့ ဒီႏိုင္ငံျခားမွာ ေနတဲ့ ျမန္မာေတြ ျပည္တြင္းကို ျပန္ဖို႔ ကိစၥေတြ၊ အဲဒါ က်ေနာ္လည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာထားပါတယ္။ ဘာေျပာထားလဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္ျပန္တဲ့ ကိစၥကို အမ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာၾကဆိုၾကတာ ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတာက Visa ေပါ့ ေနာ္။ Social Visa လို႔ ေခၚတယ္။ ဒီဗီဇာကို ေလွ်ာက္တဲ့ လူေတြဟာ သူတို႔ သံ႐ုံးက သတ္မွတ္ခ်က္ အရ ဆိုလို႔ရွိရင္ ပံုစံေတြ ျဖည့္ရတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဒီမွာ ရွိတဲ့ ျမန္မာေတြလည္း လာၿပီး ကူညီပါ။ အထူးသျဖင့္ သူေျပာသြားတာက ဆရာဝန္ေတြကို ေျပာတာ။ ၂ လ တန္သည္။ ၃ လ တန္သည္ အခ်ိန္ပိုင္းနဲ႔လည္း လာၿပီး ကူပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ က်န္းမာေရးမွာ လိုအပ္ေနတယ္ ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ ဗီဇာကို ၾကည့္လိုက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ကူလို႔ မရဘူး။ ဗီဇာက ခုန က်ေနာ္ေျပာတဲ့ အတိုင္းပဲ။ ခံဝန္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ထိုးရတယ္။ သြားတဲ့ ကိစၥက လြဲရင္ ဘာမွ မလုပ္ပါဘူး။ သြားတဲ့ ကိစၥကလည္း Social Visa ဆိုရင္ဗ်ာ။ ေဆြမ်ဳိးေတြကို သြားႏႈတ္ဆက္တာတို႔လို၊ အလည္သြားတာတို႔လို စသည္ျဖင့္ ဘာမွလည္း မသဲကြဲဘူး။ အဲေတာ့ ဒီဗီဇာေပးၿပီး သြားၿပီးေတာ့ အေျခအေနအရ ကူတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေကာင္းတဲ့ ကိစၥလုပ္ရင္ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလို အကန္႔အသတ္ေတြ အတားအဆီးေတြ ရွိရမွာလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဝန္ခံခ်က္ ဆိုတာက ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့ မဟုတ္တာ လုပ္မယ္လို႔ ထင္တဲ့လူကို ဝန္ခံခ်က္ ထိုးခိုင္းတာပဲ။ အဲဒီကတည္းက မေကာင္းဘူး။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ ျပင္ေစ့ခ်င္တယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတဲ့ အထဲမွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရး မလုပ္ပါဘူး ဆိုတာကေတာ့ ဒါအဓိပၸာယ္မရွိပါဘူး ဆိုတာေတာ့ ေျပာသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး မလုပ္ပါဘူး တခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ ခုနေျပာတဲ့ ဝန္ခံခ်က္ ျဖည့္ရမယ့္ ပံုစံမွာ ေအာက္နားမွာ အၿမဲတမ္းပါတယ္။ အၿမဲတမ္းလိုပါတယ္။ မလုပ္ပါဘူး ဆုိတဲ့ဟာ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အလည္အပတ္က လြဲလို႔ ဘာမွ မလုပ္ပါဘူး ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ တခါတေလက်ရင္လည္း စကားကို ေျပာင္းလိုက္တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ပ်က္စီးမယ့္ အလုပ္ မလုပ္ပါဘူး ဆိုတဲ့ဟာကို ဘယ္သူက ပ်က္စီးမယ့္ အလုပ္ လုပ္မွာလဲ။ ေနာက္ၿပီးရင္ ခုနေျပာသလို ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာ ဘာလဲ။ ဘယ္သူလဲ။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါေတြဟာ ျပင္ဖို႔ လိုတယ္ေလ။ ဒါေတြက ထည့္ဖို႔ မလိုေတာ့ဘူး။ မသင့္ေလွ်ာ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒါေျပာတာပါ။

ေမး ။     ။ အန္ကယ့္အေနနဲ႔ ေလာေလာဆယ္မွာေရာ ျမန္မာျပည္ျပန္ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိလားသိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ ။      ။ အခုကေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာထားတာ ရွိပါတယ္။ လက္မွတ္ထိုးရမယ့္ ကိစၥေတြ ဖ်က္ေပးဖို႔ ေပါ့ေနာ္။ ဖ်က္ေပးဖို႔ ဆိုတာ အားလံုး အတြက္ က်ေနာ့္ အတြက္ မဟုတ္ဘူး။ အကုန္လံုး အတြက္ လက္မွတ္ထိုးရမယ့္ ကိစၥေတြ ဖ်က္ေပးဖို႔ လက္မွတ္ မထိုးရေအာင္ေပါ့။ အဲလိုဆိုရင္ က်ေနာ္ ျပန္မယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ ျပန္ျဖစ္မလဲ ဆိုတာေတာ့ မသိေသးဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး မလုပ္ရဘူး ဆိုတဲ့ဟာ ကိုေတာ့ ေျပာသြားတယ္ ေလ။ အဲဒါ မဟုတ္ဘူး။ နိုင္ငံေရး မလုပ္ရဘူး ဆိုတဲ့ ဝန္ခံခ်က္ ထိုးဖို႔ ျပဳဖို႔ေပါ့ ေနာ္။ ဝန္ခံခ်က္ေတြ ကလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒီဟာေတြကို မလိုေတာ့ဘူး ဆိုၿပီးေတာ့ အားလံုးအတြက္ ဖ်က္ေပးဖို႔ ေျပာထားပါတယ္။

ေမး ။     ။ ၁၉၈၈ မတိုင္ခင္ကေရာ ၁၉၈၈ နဲ႔ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာေရာ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ ျပည္ပေရာက္လာတဲ့ သူေတြကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္မွာေရာ အခု သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ အစိုးရလက္ထက္မွာပါ။ Black List ကေန ပယ္ဖ်က္ေပးလိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ထင္ရွားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ျပည္တြင္းျပန္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး လုပ္ေဆာင္ခြင့္ မရေအာင္ သံ႐ုံးေတြကေန တဆင့္ တင္းၾကပ္တာေတြ ရွိေနတဲ့အေပၚ ဘယ္လိုျမင္လဲ။

ေျဖ ။      ။ အဲဒါေတာ့ ဘယ္ေကာင္းမလဲ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာတယ္ေလ။ ဒီ Black List နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ Black List ဆိုတာဘာလဲ။ ဘယ္မွာလဲ Black List ဆိုတာ တကယ္တမ္း ဆိုရင္ ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ သူေတြ ဘာေတြ ေပါ့။ ဒါေတြဟာ Black List ထဲမွာ ရွိမွာဘဲ။ ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ လုပ္တဲ့ သူေတြကို Black List ထဲထည့္တယ္ ဆိုတာ ဒါေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒီလူေတြကိုေတာ့ ဖြင့္ေပးရမယ္။ ရွင္းရမယ္။ တိုင္းျပည္ မထိခိုက္ရင္ ၿပီးတာပါပဲ။ လူသားခ်င္းဆိုင္ရာ အလုပ္ေတြ၊ က်န္းမာေရးအလုပ္ေတြ၊ ပညာေရးအလုပ္ေတြ၊ ဒီအလုပ္ေတြက အမ်ားႀကီးလိုတယ္ေလ။

ေမး ။     ။ အေဝးေရာက္ ညႊန္႔ေပါင္းအစိုးရ (NCGUB) ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တေယာက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အန္ကယ့္အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ပကေန ဘာေတြလႈပ္ရွားလုပ္ေဆာင္ ေနတာေတြမ်ား ရွိလဲ။

ေျဖ ။      ။ အဲဒီဟာကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာဆို ပိုေကာင္းတာေပါ့ ဗ်ာ။ အခုဟာက က်ေနာ္တို႔ လုပ္ခဲ့တဲ့ အလုပ္က ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္။ ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း ဖိႏွိပ္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံတကာတိုင္းျပည္ေတြကို သြားၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ဒါေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေတြ လုပ္ေပးပါ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့ ဆန္ရွင္ကိစၥေတြ ေျပာၾကတယ္။ ျပဳၾကတယ္။ အခုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစာၾကည္လည္း အျပင္ ေရာက္ေနတယ္။ လာတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ လွည့္ေနတယ္။ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း လာၾကတယ္ ဆိုေတာ့ သူတို႔ အေပၚမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ၾကည့္တာ ျမင္တယ္။ ေမးတယ္။ ျမန္းတယ္ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က မလိုသလို ျဖစ္သြားတာေပါ့ ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔က ဆက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနက ဘယ္လိုလဲ။ ဆက္ၿပီး ေလ့လာေနတာေပါ့ ဗ်ာ။

ေမး ။     ။ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ အစိုးရတက္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွာ ရွိတဲ့ ျမန္မာ ပညာရွင္ေတြ အေနနဲ႔ တိုင္းျပည္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး က႑ အသီးသီးမွာ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနတာ ေတြ႔ျမင္ရေနတယ္ ဆိုေတာ့ ေဒါက္တာ စိန္ဝင္းအေနနဲ႔ေရာ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး ကိစၥရပ္ ေတြမွာ တတ္ႏိုင္တဲ့ ဘက္က ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါသလား။ အစိုးရကေရာ ဖိတ္ေခၚတာရွိလား။

ေျဖ ။      ။ အဲလိုေတာ့ မရွိဘူး။ အစိုးရမွာလည္းပဲ သူ႔အလုပ္နဲ႔သူ သူတို႔ အဲဒီမွာ ေခါင္းေဆာင္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနၾကတဲ့ သူေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔က တႏိုင္တပိုင္ အႀကံျပဳခ်င္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္း အႀကံျပဳဖို႔ မလိုေပမယ္လို႔ တစ္ရာခိုင္ႏႈန္း ေလာက္ကေတာ့ လိုခ်င္လိုမွာေပါ့။ အဲေတာ့ အႀကံျပဳခ်င္တယ္။ က်ေနာ္ ကိုယ္တိုင္ကေတာ့ ပညာေရးမွာပဲ လုပ္ခ်င္တယ္။ ပညာေရးမွာ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ေတာ့ စာသင္တဲ့ဟာ ေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္က်န္တာေတြလည္း ေပၚခ်င္ေပၚလာမွာ ေပါ့။ ပုဂၢဳိလ္တဦး အေနနဲ႔ တႏိုင္တပိုင္ လုပ္ခ်င္တယ္။

ေမး ။     ။ တခ်ဳိ႕ေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ျပန္ၿပီး လုပ္ေနၾကတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီအေပၚ အန္ကယ့္အျမင္ သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ ။      ။ ျပန္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အန္ဂ်ီအိုအေၾကာင္းေတြလည္း ၾကားေနတာပဲ။ အမ်ဳိးမ်ဳိး ၾကားတာေပါ့ဗ်ာ။ တခုၾကားတာက ဘာလဲဆိုေတာ့ တခ်ဳိ႕ NGO ေတြက လူေကာင္းေတြကို Absorb လုပ္သြားတယ္။ လူေကာင္းဆိုတာက အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ သူေတြ၊ ပညာတတ္ေတြ ျပည္တြင္းမွာ အဲဒီလူေတြကို NGO ေတြက ေခၚၿပီးေတာ့ ေပးေတာ့ လူေကာင္းေတြ ရွာဖို႔ ဆိုတာ ပိုၿပီးေတာ့ ခက္ခဲသြားတယ္ လို႔ က်ေနာ္ ၾကားတာပဲ။ အဲဒါကေတာ့ တဖက္က ၾကားတာေပါ့ ေနာ္။ အဲဒါမ်ဳိးေတြလည္း ရွိႏိုင္တယ္။

တခါတေလက်ေတာ့လည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့ ေနာ္။ ဒါေပမယ္လို႔ ေကာင္းပါတယ္။ တကယ္လို႔ ျပည္တြင္းနဲ႔ ျပည္ပ လုပ္ႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ ျပည္ပကလည္း အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရွိတယ္။ ဒီအေတြ႔အႀကံဳေတြကို ေျပာျပလို႔ ျပည္တြင္းက ဒါကေတာ့ ေကာင္းတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြပဲ၊ ဒါကေတာ့ လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတဲ့ ဟာမ်ဳိး ျဖစ္လာတယ္ ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ဝမ္းသာတာ ေက်နပ္တာ ေပါ့။ ဒါေရရွည္၊ ေရတိုစီမံကိန္း ေပၚမွာလည္း မူတည္တာေပါ့။ အခုခ်က္ခ်င္းေတာ့ သံုးလို႔ ရခ်င္မွ ရမယ္ေလ။ အေျခအေနေတြက ေတာ္ေတာ္ကြာတယ္။

ဒါေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္း က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္က ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္ကို မီဖို႔ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ လုပ္ၾကတာကိုး အခုခ်က္ခ်င္း သံုးလို႔ မရလည္း ေနာင္ ၄- ၅ ႏွစ္ အၾကာမွာ သံုးလို႔ ရတဲ့ဟာလည္း ရွိမွာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ကိုယ့္ဆီမွာ Information ရွိေနမယ္။ ကိုယ့္ဆီမွာ လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ရွိေနမယ္ သတ္မွတ္ထားမယ္ ဆိုရင္ တေန႔ လုပ္လို႔ ရတာေပါ့။ ဒါမွ မဟုတ္လည္း အခုကတည္းက ျပင္ဆင္ထားလို႔ ရတာေပါ့။ ဒါမ်ဳိးေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။

ေမး ။     ။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္းက VOA ႐ုပ္သံ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ဆန္ရွင္ေတြ မ႐ုပ္သိမ္းေသးဖို႔ အန္ကယ္ရဲ႕ သေဘာထားကို ေျပာဆိုထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ အခု သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ အစိုးရလက္ထက္မွာ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အေမရိကန္ အခရီးစဥ္အတြင္းမွာပဲ ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ဆန္ရွင္႐ုပ္သိမ္း ေပးလိုက္တဲ့ အေပၚ အန္ကယ့္ အျမင္သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ ။      ။ အဲဒါကေတာ့ တစ္ အခ်က္က ဒီဆန္ရွင္ေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုတယ္ ဆိုတာလည္းပဲ အေၾကာင္း ရွိလို႔ ေတာင္းဆိုတာ၊ အေၾကာင္းမဲ့ သက္သက္ ေတာင္းဆိုတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အေၾကာင္းရွိလို႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ အေမရိကန္ကလည္း ဒီဆန္ရွင္ေတြ ခ်တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီဆန္ရွင္ေတြ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ ဆိုတာက အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ႐ုပ္သိမ္းရမွာ က်ေနာ္တို႔ ႐ုပ္သိမ္းလို႔ မရဘူး။ သူတို႔ ျပ႒ာန္းတဲ့ ဆန္ရွင္ သူတို႔ပဲ ႐ုပ္သိမ္းရမယ္ ဆိုေတာ့ သူတို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ထဲမွာလည္း ပါတာပဲ။ ဒါ ႐ုပ္သိမ္းသင့္တယ္ ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ထဲမွာလည္း ပါတာပဲ။

ေနာက္တခုကေတာ့ နည္းနည္းရႈပ္တယ္ဗ်၊ ဆန္ရွင္က အမ်ားျပည္သူကို ထိခိုက္ႏိုင္သလား မထိခိုက္ႏိုင္ဘူးလား။ ဒီ GSP ေပါ့ ေနာ္။ (Generalized System of Preferences – GSP၊ ကုန္သြယ္ေရး မ်က္ႏွာသာေပးမႈ) အဲဒါက်ေတာ့ နည္းနည္းရႈပ္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဒီ Export ေပါ့ ေနာ္။ ပို႔ကုန္ အေပၚမွာလည္း အမ်ားႀကီး အေၾကာင္းျပဳေတာ့ နည္းနည္း ခက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေတာင္းဆိုထားတာက က်ေနာ္တို႔ အခုသြားေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေပါ့။ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့ ဆန္႔က်င္ၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့သူေတြ အဲဒါမ်ဳိးေတြကိုေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ ဆန္ရွင္ထားပါဦး။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက မၿပီးေသးဘူး။ ျမန္မာျပည္ ဒီမိုကေရစီ အျပည့္အဝ မရေသးဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ အားလံုးကို ဆန္ရွင္လက္စ္ (Sanction-less) မလုပ္ပါနဲ႔ဦး လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနတာပဲ။

ေမး ။     ။ ခုေတာ့ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ လက္ထက္မွာ အေမရိကန္က ဆန္ရွင္ ျဖဳတ္ေပးလိုက္ၿပီ ဆိုေတာ့ ဒီအေပၚမွာ အန္ကယ္အျမင္က ဘယ္လိုလဲ။

ေျဖ ။      ။ ႐ုပ္သိမ္းတာ ခုနေျပာသလိုပဲ ခက္တယ္ေလ။ တဖက္ကလည္း ျပည္သူလူထု လိုအပ္တဲ့ဟာေတြက ရွိေသးတယ္။ တဖက္ကလည္း စီးပြားေရး ပံုစံက မက်ေသးဘူးေလ။ စီးပြားေရး ပံုစံမွာ တဖက္ေစာင္းနင္း မျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈတြ ပါလာမယ္။ ဘာေတြပါလာမယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြေတာ့ မျဖစ္ဖို႔ လိုတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္လို႔ ႐ုပ္သိမ္းတာက ေနာက္ဘယ္လိုလာမလဲ ဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း မသိဘူး။ ဒီဟာရဲ႕ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္း အခု အေျခအေနမွာေတာ့ အားလံုး မ႐ုပ္သိမ္းေသးဘူး။ တခ်ဳိ႕ဆန္ရွင္ေတြ က်န္ခဲ့ေသးတယ္။ က်န္ေသးတယ္။

ေမး ။     ။ ဆန္ရွင္မွာ တခ်ဳိ႕ မ႐ုပ္သိမ္းေသးဘူး က်န္ေသးတယ္ ဆိုတာက ဘယ္လိုဟာမ်ဳိးေတြမွာ က်န္ေနေသး တာလဲ။ အန္ကယ္သိသေလာက္ ရွင္းျပပါဦး ခင္ဗ်။ ေနာက္တခု SDN ဆိုတာ ရွိေသးတယ္ မလြတ္ေသးဘူး။ (လူပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕ကုိေတာ့ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာနက ဆက္လက္ၿပီး ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္မႈ၊ Specially Designated Nationals and Blocked Persons -SDN)

ေျဖ ။      ။ က်ေနာ္တို႔က စီးပြားေရးဟိုဟာလည္း မဟုတ္ေတာ့ အတိုေကာက္ေလာက္ပဲ သိတာေပါ့။ သို႔ေသာ္ ဥပမာ GSP က လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီ။ ပို႔ကုန္ေတြဘာေတြက ပိုၿပီးေတာ့ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ပို႔လို႔ရတယ္။

ေမး ။     ။ အေမရိကန္ အစိုးရအနနဲ႔ ျမန္မာႏို္င္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ေတြကို ႐ုပ္သိမ္းၿပီးေတာ့၊ နာမည္ပ်က္ စာရင္းတခ်ဳိ႕ကို ပယ္ဖ်က္လိုက္တယ္ ဆိုေတာ့ အဲဒီအထဲမွာ တပ္မေတာ္က အဓိက ဦးေဆာင္ၿပီးလုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ေကာ္ပေရးရွင္း MEC နဲ႔ ဦးပိုင္တို႔လို ပါဝင္ေနတဲ့ အေပၚမွာ အန္အကယ္အေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္မိလဲ။

ေျဖ ။      ။ အဲတာကေတာ့ အားလံုးနဲ႔ Independent လုပ္ႏိုင္တဲ့ သူေတြ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ဟိုအရင္တုန္းက လည္း ရွိခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ သိပါတယ္။ ဦးေနဝင္း တက္လာၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ဆိုၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံပိုင္ေတြ မသိမ္းခင္တုန္းက ျမန္မာျပည္မွာ အားလံုး သိတဲ့ အတုိင္းပဲ စီးပြားေရး Domestic Industry ေပါ့ေနာ္၊ ျပည္တြင္း စီးပြားေရးက တက္ေနတာပဲ။ မက်ဘူး။ တက္ေနတယ္။ ေကာင္းသထက္ ေကာင္းလာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လက္ေတြ႔ ျမင္ရတာပဲ။ ဒီတခါလည္း အကုန္ဖြင့္ေပးရင္ေတာ့ အကုန္လံုး ေကာင္းမယ္။ ၿပိဳင္ရဆိုင္ရတာေတာ့ ခက္မယ္။ ဒါေတာ့ ခက္ရင္ခက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္လို႔ တကယ္ လုပ္ကိုင္တတ္တဲ့ သူေတြ၊ လုပ္ကိုင္မယ့္ လူေတြ ရွိတယ္။ ဟိုအရင္တုန္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အာဏာပိုင္နဲ႔ မနီးစပ္ဘူး ဆိုရင္ Sorry ပဲ။ သိပ္ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ တခုမွ မရဘူးလို ျဖစ္ေနတာကိုး။ အခုေတာ့ ရွင္းရမယ္။ ရွင္းဖို႔ လိုတယ္။ အဲေတာ့ ေအာက္ေျခမွာေရာ အထက္မွာေရာ ဒီ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈက လိုအပ္တယ္။ လူေတြ အလုပ္အကိုင္ေတြ လိုအပ္လာတယ္။ ဒါေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ေတာ့ လိုတာေပါ့။

က်ေနာ္တို႔ ေျပာေျပာေနတာ ခရိုနီလို႔ ေျပာတယ္။ ခ႐ိုနီဘဝကေနၿပီးေတာ့ လူထုနဲ႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ လုပ္ဖို႔လိုတယ္။ လုပ္ရင္ ေကာင္းတယ္။ သူတို႔လက္ထဲမွာ အရင္းအႏွီးေတြက အမ်ားႀကီးဘဲ။ ဒီ အရင္းအႏွီးေတြကို အိတ္ထဲမွာ ထည့္ထားမယ့္ အစား တိုင္းျပည္အတြက္ လုပ္ပါ။ လူထု အလုပ္အကိုင္ေတြ ေပးတာ တကယ့္စီးပြားေရး ေပါ့။ တိုင္းျပည္အတြက္ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ တခု ရွိတာကေတာ့ မတရား မလုပ္ပါနဲ႔ လယ္သိမ္း၊ ေျမသိမ္းေတြ မလုပ္ပါနဲ႔ ဒီရွိတဲ့ ေငြကို ထုတ္ၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္အတြက္ လုပ္ဖို႔ ဒီ စီးပြားေရးပဲ၊ တိုင္းျပည္ အတြက္ အက်ဳိးျဖစ္မယ့္ စီးပြားေရးမ်ဳိး လုပ္ဖို႔ ေပါ့။ ဆူလြယ္ နပ္လြယ္နဲ႔ ရတဲ့ စီးပြားေရးမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ လူေတြကို အလုပ္အကိုင္ေပးတဲ့ စီးပြားေရးေတြ ဒါမ်ဳိးေတြ တျခား တိုင္းျပည္ေတြမွာလည္း လုပ္ၾကတာပဲ။ အဲဒါမ်ဳိး လုပ္ရင္ေတာ့ ျပည္သူလူထုနဲ႔ တသားတည္း ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အဲလို မလုပ္သမွ်ေတာ့ ျပည္သူလူထုကေတာ့ တမ်ဳိးၾကည့္ေနမွာဘဲ။

ေမး ။     ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အေမရိက ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာ အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ႔ ဆန္ရွင္အားလံုး ႐ုပ္ေပးလိုက္တယ္ ဆိုေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတို႔ အၾကား ဆက္ဆံေရး အေျခအေနက ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္ လာတယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရမလား။ ဒီအေျခအေနမွာ စိုးရိမ္စရာ တခုခုမ်ား ရွိမလား။

ေျဖ ။      ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အၿမဲတမ္း စုိးရိမ္တယ္။ အၿမဲတမ္း ေျပာေနတယ္ ဆိုတာက ဒီမိုကေရစီက အျပည့္အဝ မရေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဆန္ရွင္ကို ေတာင္းထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီရဖို႔ အတြက္ ေတာင္းထားတာ။ ဒါေပမယ့္လို႔ တဖက္ကလည္းပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတဲ့ အတိုင္းပဲ အေမရိကန္ စီးပြားေရးက ဝင္လို႔ရၿပီး ဒါေတြ၊ ဒါေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ ဝင္မယ္ ဆိုၿပီး ဝင္ၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ကို တကယ္ သူတို႔ အက်ဳိးလည္း ပါမွာေပါ့။ စီးပြားေရးသမား ဆိုတာ ကိုယ့္အက်ဳိးကို ၾကည့္တာခ်ည္းပဲ။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္တည္းမွာ တိုင္းျပည္အက်ဳိး ဝင္လာႏိုင္တဲ့ စီးပြားေရးမ်ဳိး ေတြ ဝင္လာရင္ စၿပီးေတာ့ လုပ္ကိုင္တဲ့ အခါမွာ လြယ္ကူတာေပါ့။ စီးပြားေရး ျပန္လည္ ဦးေမာ့ၿပီးေတာ့ ျပန္ၿပီးေတာ့ တက္ဖို႔က ပိုၿပီး လြယ္လာတာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ႏွစ္ခုစလံုးေတာ့ ၾကည့္ရမွာေပါ့။

ေမး ။     ။ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ အစိုးရလက္ထက္ အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ျဖစ္ရွိေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေနေတြ အေပၚ တခ်ဳိ႕က အားရေက်နပ္မႈ မရွိၾကဘူး။ အခ်ဳိ႕ကလည္း ေက်နပ္တယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာဆိုေနၾကတာ ရွိတာေပါ့ေလ။ ဒီအေပၚမွာ အန္ကယ္အေနနဲ႔ကေရာ ဘယ္လိုျမင္လဲ။

ေျဖ ။      ။ အားရေက်နပ္မႈ မရွိဘူး၊ ရွိတယ္ဆိုတာ ကေတာ့ ကိုယ္က ဘာကို ေမွ်ာ္လင့္သလဲ။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ေပးမလဲ။ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းကေတာ့ လံုးဝ စနစ္မက်တဲ့ ဟာဘဲ။ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းဆိုတာက တခ်ဳိ႕လူေတြ ေျပာေနတာ ဒါက က်ေနာ္တို႔ ေျပာတဲ့ အတိုင္းပဲ ကားေမာင္းတဲ့လူ ဒ႐ိုင္ဘာ လဲၿပီးေတာ့ ေမာင္းသြားပဲ။ ကားလဲဖို႔ ေနေနသာသာ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျခေနက ကားပ်က္တာကို အရင္ ျပင္ရဦးမယ္။ ဆိုေတာ့ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းနဲ႔ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္လို႔ေတာ့ မရဘူးဗ်။ ဒါေပမယ့္ ဘာေတြ လုပ္ေနသလဲ။ အေရးအႀကီးဆံုး ကေတာ့ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာကို စလုပ္ၿပီလား စေျပာၿပီလား။ စၿပီးေတာ့ စဥ္းစားၿပီလား။ အဲဒါကအစ က်ေနာ္တို႔က ၾကည့္တယ္။

ဥပမာ ဆိုရင္ က်ေနာ္ ေျပာျပမယ္ဗ်ာ။ ျမန္မာျပည္မယ္ မီးေတြ ေလာင္တယ္။ အၿမဲတမ္း မီးေလာင္တယ္ ဆိုရင္ ဒီအစိုးရ အေနနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔က ဘာလို႔ ခဏခဏ ႏွစ္တိုင္း၊ ႏွစ္တိုင္းေလာင္ သလဲ။ ဘယ္ေနရာက စသလဲ၊ ဘယ္လို အျပစ္ရွိလဲ။ ဘယ္လို ျပင္ဆင္သင့္ သလဲ။ ဒါ စဥ္းစားရမယ္။ ဝိုင္းၿပီး စဥ္းစားၿပီးေတာ့ အစီအစဥ္ေတြ ခ်ရမယ္။ လုပ္ရမယ္။ ဒါ တဆင့္တဆင့္ သြားရမယ္။ စဥ္းစားတဲ့ အဆင့္ေတာင္ မစဥ္းစားဘူး ကြာ။ ဒါငါတို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူး ဆိုတာမ်ဳိး လုပ္ရင္ေတာ့ အဲဒါ ဆိုးတာေပါ့။

ေမး ။     ။ လက္ရွိ အစိုးရကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အေရးႀကီး လုပ္ငန္းစဥ္ တရပ္အျဖစ္ ေဖာ္ေဆာင္ ေနတာ ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။ မၾကာခင္ကပဲ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ -၂၁ ရာစု ပင္လံု အစည္းအေဝး လုပ္သြားတယ္။ ဆိုေတာ့ အစိုးရသစ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ အေျခအေနေပၚမွာေရာ ဘယ္လိုျမင္ပါလဲ။

ေျဖ ။      ။ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေတြက လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္တာေတြပဲ။ ဖြင့္ေပးတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ ေျပာခ်င္တာေတြ ေျပာၾက ဆိုၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေတြ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ ဗမာလည္း ပါတယ္။ တိုက္ေနမယ့္ အစား ပထမဦးဆံုး စကားေျပာတာ ေကာင္းတယ္။ မေက်နပ္တာေျပာ၊ ေက်နပ္တာေျပာ အစီရင္ခံစာတင္၊ ဒါေတြလုပ္ၾက၊ လုပ္ၿပီးေတာ့မွ ေနာက္တဆင့္ သြားရမွာ ေပါ့။ ေနာက္တဆင့္မွာ ဘယ္ဟာက အေရးႀကီး သလဲ။ ဘယ္ဟာက ဘာလဲ။ အေရးႀကီးတဲ့ ဟာမွာ ဘယ္ဟာက အခုခ်က္ခ်င္း လုပ္ႏိုင္သလဲ။ ဘယ္ဟာက ေနာက္မွ လုပ္ႏိုင္သလဲ။ အထူးသျဖင့္ ေတာ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ ဘာေၾကာင့္ လက္နက္ကိုင္ ေတြက ပစ္ေနခတ္ေနၾကတာလဲ။ လက္နက္ကိုင္ ပစ္ခတ္တာက က်ေနာ္တို႔ ဖံုးဖိထားဖို႔လည္း မဟုတ္ဘူး။ ေနရာတကာမွာ ျဖစ္ေနတာ သိေနတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြဟာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္လဲ။ ေနာက္ၿပီးရင္လည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု သြားမယ္ ဆိုရင္ အခုဘယ္လို ပံုေဖာ္မလဲ။ ေနာက္ဘယ္လို ေဖာ္ေဆာင္မလဲ။ ဒါေတြကို စဥ္းစားရမယ္။ ေျပာဆိုရမယ္ ေနာက္ တျဖည္းျဖည္း၊ တျဖည္းျဖည္း လုပ္ယူသြားရမယ္။

ေမး ။     ။ က်ေနာ္ေမးတဲ့ အထဲမွာ မပါဘဲ ထပ္ၿပီး ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုခ်င္တာမ်ား ရွိလား။

ေျဖ ။      ။ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ အကုန္လံုး ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုက က်ေနာ္တို႔ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္က မရွိမျဖစ္ကိုး။ တိုင္းျပည္မွာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းဖို႔၊ တဖက္ကလည္း လူ႔အခြင့္အေရးေတြရဖို႔ ဒါက အေရးအႀကီးဆံုးပဲ။ အဲဒါေတြ ရွိရင္ က်န္တာေတြက က်ေနာ္တို႔ လုိခ်င္တဲ့ တိုင္းျပည္ ျဖစ္မွာ ေပါ့။ အဲဒါ မရွိဘူး ဆိုရင္ေတာ့ မျဖစ္ဘူးဗ်။ အဲေတာ့ အဲဒါ ျဖစ္ေစခ်င္တာေပါ့ ဗ်ာ။ အားလံုးဝိုင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကဖို႔ေပါ့ ဒါပါပဲ။

ေက်ာ္ခ