ေဒၚစု အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ ေမ်္လင့္ခ်က္မ်ား

ေဒၚစု အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ ေမ်္လင့္ခ်က္မ်ား

ေလဒီႏွင့္ အန္ကယ္ဆမ္ ဘဲဥပံု႐ံုးခန္းအတြင္း လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ၾကျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ- အေမရိကန္ဆက္ဆံေရး၏ အခန္းက႑သစ္တစ္ရပ္ကုိ ဖြင့္လွစ္လိုက္ႏုိင္ၿပီျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အိမ္ျဖဴေတာ္သုိ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္ေသာ ၂၀၁၂ က  ျမန္မာ အတိုက္အခံဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္အေနျဖင့္ ေရာက္ရိွခဲ့စဥ္က ႏွင့္ ယခုႏုိင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ ေရာက္ရိွခ်ိန္ၾကား အာဂ်င္ဒါတုိ႔က ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီ။ စစ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ တစ္ခ်ိန္က ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားခ်မွတ္ရန္ တစ္နည္းတစ္ဖံုအားျဖင့္ ေထာက္ခံခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခု၎ဦးေဆာင္ေသာ အရပ္သားအစိုးရသစ္တက္လာသည့္အခါတြင္ ထိုပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ျပန္လည္ဖယ္ရွားရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈအားလံုးကို ဖယ္ရွားေပးရန္ အခ်ိန္အခါေရာက္ၿပီဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သမၼတအိုဘားမားအား ေျပာၾကားသည္။

ပိတ္ဆု႔ိမႈမ်ား ဖယ္ခ်ိန္မတန္ေသးေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ား၏ ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ထြက္ေပၚေနသည့္ၾကားကပင္ သမၼတအိုဘားမားက ပိတ္ဆို႔အေရးယူထားမႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေပးေတာ့မည္ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လက္ေတြ႕၀ါဒႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွစီးပြားေရးတပ္ဦးဖြင့္ထားလိုေသာ အိုဘားမားအစိုးရ၏ ဆႏၵတုိ႔ကုိ ယခုဆံုးျဖတ္ခ်က္က ျပသေနသည္။

ႏုိင္ငံတကာအလယ္တြင္ ႏုိင္ငံကုိပြဲထုတ္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနေသာ ဒီခ်ဳပ္အစိုးရ၏ ႏုိင္ငံတကာ သံခင္းတမန္ခင္းပြဲဦးထြက္ ခရီးစဥ္မ်ားမွာ ယခုအခ်ိန္ထိ ႐ႈံးပြဲမရိွေသးေပ။ ဤအေတာအတြင္း လာအုိႏွင့္ ထိုင္းႏုိင္ငံတုိ႔ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျခဆန္႔ခဲ့သကဲ့သုိ႔ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္၏ အိႏိၵယခရီးစဥ္ကလည္း သမုိင္း၀င္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ကမၻာ့အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ားအနက္ အိမ္နီးခ်င္းနဂါးႀကီး တ႐ုတ္ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၎၏ပထမဆံုး ျပည္ပခရီးစဥ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္တစ္လအၾကာတြင္မွ အေနာက္ကမၻာကုိ ေျခဦးလွည့္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္သုိ႔ အေရာက္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

အေမရိကန္သည္ ၎၏ Pivot ေခၚ အာရွဗဟုိျပဳဆံုလည္၀င္႐ုိးမဟာဗ်ဴဟာကို ကမ္းလွမ္းေနသကဲ့သုိ႔ တ႐ုတ္ကလည္း ၎၏ One Belt,One Road ေခၚ ပုိးလမ္းမစီမံကိန္းႀကီး၌ ျမန္မာပါ၀င္ေရးအတြက္ တတြင္တြင္ဖိတ္ေခၚေနသည္။ ယခုအခ်ိန္အထိ ပိုးလမ္းမႏွင့္ အာရွဆံုလည္၀င္႐ုိးဆုိသည့္ စူပါပါ၀ါႏွစ္ႏုိင္ငံ၏ မဟာဗ်ဴဟာႏွစ္မ်ိဳးအနက္ မည္သည့္ဘက္ကုိမွ မ်က္ႏွာသာေပးမႈ မျပေသာ ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒကုိ ျမန္မာအစိုးရသစ္က ခင္းက်င္းေနသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ယခုအိမ္ျဖဴေတာ္ခရီးစဥ္မွာ အုိဘားမားအစိုးရ၏ အာရွမူ၀ါဒကုိ မီးေမာင္းထိုးျပျခင္းျဖစ္သည္ဟု အေမရိကန္သတင္းဌာန CNN က ေဖာ္ျပသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒီမုိကေရစီအကူးအေျပာင္းေရွ႕ဆက္မႈက အုိဘားမား၏ သမၼတ သက္တမ္းအတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ ၀ါရွင္တန္အၾကား ဆက္ဆံေရးေဟာင္းကုိ ေျပာင္းလဲရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ခ်ိန္က ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးျဖစ္သူ ဟီလာရီကလင္တန္အတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခုအျဖစ္ အမ်ားစုက ႐ႈျမင္ၾကသည္။

‘‘ဒီခရီးစဥ္ဟာ ေအာင္ျမင္တယ္။ အုိဘားမားအစုိးရက ျမန္မာကိုေထာက္ခံမႈရွိၿပီးေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား ဟီလာရီကလင္တန္သာ သမၼတသစ္ျဖစ္လာရင္ ပုိၿပီးေတာ့ေတာင္မွ ေထာက္ခံမႈရွိဦးမယ္။ ဒါေပမဲ့ေမးစရာရွိတဲ့ေမးခြန္းႀကီးက ဒီအေနအထားမွာအေမရိကန္က တ႐ုတ္ကို တကယ္ပဲတန္ျပန္ႏိုင္သလားဆုိတာပဲ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သူ႔အေနနဲ႔ အတတ္ႏုိင္ဆုံးလုပ္ေနပါတယ္။ ဒီႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းမွာ အိႏၵိယကို သူသြားဦးမယ္ဆုိတာလည္း ကၽြန္ေတာ္နားလည္တယ္’’ဟု ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ၀ါရင့္သတင္း စာဆရာဘားေတးလ္လင့္တနာက သုံးသပ္သည္။

ဆက္လက္ၿပီး ၎က‘‘ဒါေပမဲ့ သူေအာင္ျမင္မလား။ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူအမ်ားစုကေတာ့ တ႐ုတ္ကလြဲရင္ တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ပိုနီးကပ္တဲ့ဆက္ဆံေရးကိုျမင္ခ်င္ၾကေပမယ့္ တ႐ုတ္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အပုိင္စားရမႈေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိထားၿပီးေတာ့ တျခားႏုိင္ငံေတြမ လုပ္ႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ဳိးနဲ႔ ဆုေပးဒဏ္ေပး ခ်ဥ္းကပ္နည္းကိုသုံးဖုိ႔ ျပင္ထားတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။ အဲဒါက စိန္ေခၚမႈျဖစ္လာလိမ့္မယ္’’ဟု သုံးသပ္သည္။

တ႐ုတ္သည္ျမန္မာႏုိင္ငံအ ေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း နယ္စပ္မ်ဥ္းကေလးသာ ျခားသည့္ဟိုမွာဘက္ျခမ္းတြင္ ကပ္လ်က္တည္ရွိေနၿပီး အေမရိကန္မွာ ၎၏ အာရွဗဟုိျပဳဆုံလည္၀င္႐ုိး မဟာဗ်ဴဟာရွိေသာ္ျငားလည္း အေ၀းႀကီးတြင္ရွိေနေၾကာင္း၎က ေထာက္ျပသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ခရီးစဥ္ႏွင့္ တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ပင္ တ႐ုတ္အစုိးရပုိင္မီဒီယာတစ္ခုျဖစ္ေသာ ခ်ဳိင္းနားပုိ႔စ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ခရီးစဥ္အေၾကာင္း အေတြးအျမင္ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ေဖာ္ျပလာၿပီး ၀ါရွင္တန္အေနျဖင့္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ ဆုကိုေရာ၊ ဒဏ္ကိုေရာ ႏွစ္မ်ဳိးစလုံးဆက္သုံးသင့္ေၾကာင္း တုိက္တြန္းထားသည္။

ျပည္တြင္းစစ္ပဋိပကၡရွိေနျခင္းေၾကာင့္ တ႐ုတ္အေနျဖင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးတြင္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈအတုိင္းအတာတစ္ခုအထိကိုင္ထားႏုိင္ေစၿပီး ယင္းႏွင့္ပတ္သက္လွ်င္ အေ၀းတစ္ေနရာမွ အေမရိကန္အေနျဖင့္ ယွဥ္ႏုိင္စြမ္းမရွိေပ။

မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ မူ၀ါဒဆုိင္ရာ ေလ့လာေရးအင္စတီက်ဳ႕ဒ္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) အမႈေဆာင္ဒါ႐ိိုက္တာ ဦးမင္းဇင္ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ညီၫြတ္မႈမရွိသေရြ႕အညႇီရွိလွ်င္ယင္အုံသလုိ ႀကဳံေတြ႕ရမည္ဟုဆုိသည္။

‘‘ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ အိမ္နီးခ်င္းအျဖစ္ထိေနတဲ့ ပထ၀ီရွိတယ္။ အစုိးရသစ္ကလည္းေဘဂ်င္းနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကိုအမ်ားႀကီး ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ အေလးထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မုိလုိ႔ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ဒီလုိမ်ဳိးျမန္မာျပည္ကို ႏုိင္ငံေရးအရ၊ မူအရ၊ က်င့္၀တ္အရ ေထာက္ခံမႈထက္ပုိၿပီးေတာ့ လုပ္ႏုိင္လုိ႔ရွိရင္အကန္႔အသတ္ရွိေကာင္းရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္ကုိယ္တုိင္ကလည္း တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို ထိခုိက္မယ့္အေနအထားကို ေရွာင္ရွားရမယ့္အေနအထားရွိတယ္ဗ်။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တက္လာကတည္းက တ႐ုတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေလးထားမႈအာ႐ံုစုိက္မႈေတြ႕ရလို႔ပါပဲ’’ ဟု ႏုိင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ ဦးမင္းဇင္က ေျပာသည္။

တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ၎က ‘‘ဒီလုိအင္အားႀကီးႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့အခါမွာ ကိုယ္က ၾကားမညပ္ဖို႔ ဂ႐ုစိုက္ရမွာပါပဲ’’ဟု ဆိုသည္။

ကန္ခရီးႏွင့္ တ႐ုတ္ခရီး

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-တ႐ုတ္-အိႏိၵယ- ျမန္မာစီးပြားေရး စႀကႍႏွင့္ ‘‘One Belt, One Road’’ စီမံကိန္း၌ အေရးပါေသာ လမး္ေၾကာင္းတစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္းမွ ကြမ္းလံုတြင္ တံတားတစ္စင္း တည္ေဆာက္ေပးရန္ ႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာ တူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။  တ႐ုတ္က ယြမ္သန္းတစ္ေထာင္ ကူညီရႏ္လည္း ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးတို႔ကို ကူညီသြားမည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကလည္း ‘‘One Belt, One Road’’ မူ၀ါဒစတင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို ႀကိဳဆုိခဲ့သလို တုိင္ေပ၊ ဇင္က်န္းႏွင့္ တိဗက္ကိစၥမ်ားတြင္ တစ္ခုတည္းေသာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ (One China) ကို သေဘာတူခဲ့သည္။

အေမရိကန္ ခရီးစဥ္တြင္ ျမန္မာအေပၚ စီးပြားေရးႏွင့္ ေငြေရးေၾကးေရး ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ား အေျခခံထားေသာ Executive Order ကို ဖယ္ရွားေပးရန္ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတအုိဘားမားက ေၾကညာခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ၁၉၉၇ က ျမန္မာႏုိင္ငံစစ္အစုိးရကို အေရးယူသည့္အေနျဖင့္ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသားအေရးေပၚ အက္ဥပေဒသက္တမ္းတုိးမႈ႐ုပ္သိမ္းမည္ျဖစ္ၿပီး ကုန္သြယ္မႈအထူးကင္းလြတ္ခြင့္ ျပန္လည္ေပးအပ္မည္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ အစီအစဥ္ႏွင့္အညီ အေမရိကန္ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ ႏိုင္ငံရပ္ျခားပိုင္ဆိုင္မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး႐ံုး (OFAC) က ခ်မွတ္ထားသည့္ အထူးပစ္မွတ္ထား အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေအာက္တြင္ရွိေနေသာ တစ္သီးပုဂၢလ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားစာရင္း (SDN List) ကို ပယ္ဖ်က္ျခင္းအပါအ၀င္ OFAC က ခ်မွတ္ထားခဲ့ေသာ ကန္႔သတ္ခ်က္အားလံုး ပယ္ဖ်က္ကာ အသက္၀င္ေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။ ထို႔အတူ ၁၉၈၈ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ၁၉၈၉ ကစ၍ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ေသာ ကုန္သြယ္ေရးအထူးခံစားခြင့္ (GSP)ကို ျမန္မာႏိုင္ငံအား ျပန္လည္ေပးအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ယင္းကုန္သြယ္ေရး အထူးအခြင့္အေရးေၾကာင့္ ျမန္မာက တင္ပို႔ေသာ ပို႔ကုန္မ်ားအတြက္ အေကာက္ခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ႏွင့္ ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္ရရွိေစမည္ျဖစ္သည္။ ထိုကင္းလြတ္ခြင့္သည္ ၂၀၁၆ ႏို၀င္ဘာ ၁၃ ရက္တြင္ အသက္၀င္မည္ျဖစ္သည္။

‘‘အေမရိကန္အပါအ၀င္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ က်င့္၀တ္အရ ဒီမိုကေရစီအေရးတို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရးတို႔အေပၚမွာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သူတုိ႔က ႐ႈျမင္တဲ့အခါမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ဆႏၵအေပၚမွာ အဲဒီႏုိင္ငံေတြကေတာ့ အထိုက္အေလ်ာက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းလိုက္ေလ်ာေပးတာရွိတယ္။ ဒီလိုျဖည့္ဆည္းလိုက္ေလ်ာေပးတာကလည္း အဲဒီႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားအေပၚမွာ မူတည္တာေပါ့။ အရမ္းႀကီးေတာ့လည္း ေစတနာဗရပြနဲ႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ က်န္တဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီလိုလုပ္လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ထိစပ္ခြင့္မရတဲ့အေနအထားကေန ထိစပ္ခြင့္ရလာမယ္။ စီးပြားေရးအရလည္း ထိစပ္ခြင့္ရလာမယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း စစ္ေရးအရ၊ လံုၿခံဳေရးက႑အရလည္း ထိစပ္ခြင့္ရလာႏိုင္တာရွိတယ္’’ဟု ဦးမင္းဇင္က သံုးသပ္သည္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ တားျမစ္ကန္႔သတ္မႈ အမ်ားအျပား ဆက္လက္ရွိေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားအေရးေပၚ အက္ဥပေဒသက္တမ္းတုိးမႈ ႐ုပ္သိမ္း၍ SDN စာရင္း၀င္မ်ားကို စာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ေပးမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တစ္သီးပုဂၢလမ်ားမွာမူ SDN စာရင္းတြင္ OFAC ၏ အျခားလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအရ ဆက္လက္က်န္ရွိေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ ဥပေဒ JADE Act တြင္ပါ၀င္ေသာ အေမရိကန္ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာတားျမစ္ပိတ္ပင္မႈမ်ားကို ဆက္လက္ထားရွိဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ယင္းပိတ္ပင္မႈမ်ားသည္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္ကို ႏိုင္ငံေရးႏွင့္စီးပြားေရး ေထာက္ခံအားေပးေနသူမ်ားအေပၚ ခ်မွတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးဆိုင္ရာမ်ား၊ တပ္မေတာ္ကို ကူညီေထာက္ပံ့မႈဆိုင္ရာ အတိုင္းအတာ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား အပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိိုင္ငံျခားကူညီေထာက္ပံ့မႈဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္တားျမစ္ခ်က္မ်ား ဆက္လက္ထားရွိမည္ျဖစ္သည္။

‘‘အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဖယ္ရွားလိုက္႐ံုနဲ႔လည္း ခ်က္ခ်င္း စီးပြားေရးေတြေကာင္းလာမယ္၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အမ်ားႀကီး၀င္လာမယ္လို႔ေတာ့ ယူဆလို႔မရဘူး။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္ျခင္း၊ မ၀င္ျခင္းကလည္း ႏိုင္ငံရဲ႕ ေရခံေျမခံအေပၚမွာ အမ်ားႀကီးမူတည္ေနတယ္။ ေရခံေကာင္း၊ မေကာင္း၊ စီးပြားေရးပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနေကာင္း၊ မေကာင္း ဒါေတြနဲ႔ လည္း အမ်ားႀကီးဆိုင္တယ္’’ဟု ဦးမင္းဇင္ကေျပာသည္။

ျမန္မာအေနျဖင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏိိုင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈရွိေအာင္ လုပ္ရမည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ စီးပြားေရးမူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ရန္လည္း လိုအပ္ေနသည္ဟု ၎က ေထာက္ျပသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ ျမန္မာ့စီးပြားေရးတြင္ တပ္မေတာ္အခန္းက႑ အခ်ိဳးအစားမက် ပါ၀င္ေနမႈ၊ အထူးသျဖင့္ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ေက်ာက္မ်က္ရတနာက႑အပါအ၀င္ က႑အမ်ားအျပားတြင္ တာ၀န္ခံျခင္းႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာျခင္းရွိေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္စီးပြားေရး အေလ့အထမ်ား လုိအပ္မႈ စသည့္စိန္ေခၚ မႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ကိုင္တြယ္ရန္ မူ၀ါဒအသစ္မ်ား ခ်မွတ္ရန္ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္အတူ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အနီးကပ္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒသစ္တစ္ရပ္ကုိ လႊတ္ေတာ္က ျပ႒ာန္းႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သီတင္းပတ္အနည္းငယ္အတြင္း အတည္ျပဳႏုိင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အိမ္ျဖဴေတာ္တြင္ ေျပာၾကားသည္။ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ား ဖယ္ရွားရန္ အခ်ိန္မတန္ေသးေၾကာင္း ယံုၾကည္ေနသူမ်ားရိွေနေသာေၾကာင့္ ယခုဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ ႏုိင္ငံေရးစြန္႔စားမႈတစ္ခုျဖစ္သကဲ့သုိ႔ စီးပြားေရးစြန္႔စားမႈ တစ္ခုလည္းျဖစ္သည္ဟု ၎ကဆုိသည္။ က်င့္၀တ္ေစာင့္ထိန္းၿပီး တာ၀န္ခံမႈရိွေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ဳိးျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကရန္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ားအား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားရန္ အိုဘားမားအစိုးရက ဆံုးျဖတ္လာေအာင္ ဆြယ္တရားေဟာခ့ဲသူမ်ားထဲတြင္ အေမရိကန္စီးပြားေရးသမားမ်ားလည္း ပါခဲ့သည္။

ကန္-ျမန္မာစစ္တပ္ခ်င္း ဆက္ဆံေရး တိုးတက္လာမလား

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ေစ့စပ္မႈ တုိးျမႇင့္သင့္ေၾကာင္း အေမရိကန္အစိုးရႏွင့္ ပင္တဂြန္ကုိ တုိက္တြန္းမႈမ်ားရိွလာသည္။ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ တ႐ုတ္သင္တန္းမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္လက္နက္မ်ားအေပၚတြင္ မွီခိုေနရေၾကာင္း၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ တ႐ုတ္က နယ္စပ္ရိွ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အခ်ိဳ႕ကုိ လက္နက္ေထာက္ပံ့မႈေပးေနေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တစ္ခန္းတစ္က႑မွ ပါ၀င္ေနေၾကာင္းတုိ႔ကုိ အေမရိကန္ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ေထာက္ျပသည္။ ယခုအခ်ိန္အထိ ျမန္မာႏွင့္အေမရိကန္ၾကား စစ္တပ္ခ်င္း ေစ့စပ္ေဆာင္ရြက္မႈမွာ မရိွသေလာက္ နည္းပါးသည္။ ထို႔အတြက္ပင္တဂြန္အေနျဖင့္ ျမန္မာအရပ္သားအစိုးရႏွင့္ေရာ အေမရိ ကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ပါ နီးနီးကပ္ကပ္တုိင္ပင္၍ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို အရိွန္ျမႇင့္ရန္ တုိက္တြန္းေနသည္။

‘‘အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ ဒီအခြင့္အေရးကို လက္မလႊတ္သင့္ပါဘူး။ ျမန္မာဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ တည္ေနရာကို ပုိင္ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေထာက္ခံအားေပးမႈ၊ အေျခခံအေဆာက္အအံုတုိးတက္မႈကစလို႔ ပညာေရးပ႐ုိဂရမ္ေတြအထိ အရာရာမွာဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအကူအညီ၊ ပစ္မွတ္ထားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈစတာေတြအတြက္ ျမန္မာရဲ႕ လုိအပ္ေနမႈဟာ အသည္းအသန္ပါပဲ’’ဟု ျမန္မာ ႏုိင္ငံသုိ႔ မၾကာေသးမီက လာေရာက္ေလ့လာခဲ့ေသာ တကၠဆက္တကၠသုိလ္မွ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး ပညာရွင္ ပါေမာကၡ ဇုိတန္ဘာရန္နီက မဟာဗ်ဴဟာက်ႏုိင္ငံတကာေလ့လာေရးဗဟုိဌာနမွတစ္ဆင့္ တုိက္တြန္းေရးသားလာသည္။

‘‘စစ္တပ္ခ်င္း ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္မႈ ျမႇင့္တင္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာအရာရိွတပ္ဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္က်မႈနဲ႔ ဒီမုိကရက္တစ္အျမင္ကုိ ပုိနက္႐ိႈင္းလာေစႏုိင္မယ္၊ တုိးျမႇင့္ႏုိင္မယ္၊ အားေပးေထာက္ကူႏုိင္ပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးကေန သူတို႔ဆုတ္ခြာမႈကုိလည္းပဲ အရိွန္ျမင့္ေစမယ္’’ဟု ပါေမာကၡဘာရန္နီက အႀကံျပဳလာသည္။

တပ္မေတာ္ထိပ္ပိုင္းအလႊာအေနျဖင့္ အျခားဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ပင္ အရာရွိမ်ားႏွင့္ စစ္သည္မ်ားကို အေရးပါသည့္ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားႏွင့္ ဘ႑ာေရးအက်ိဳးအျမတ္မ်ားေပးေသာ ႏုိင္ငံတကာၿငိမ္းခ်မ္းေရးထိန္းသိမ္းသည့္ စစ္ဆင္ေရးမ်ား၌ ပါ၀င္လိုၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ လတ္တေလာတြင္ ကုလသမဂၢ လႈပ္ရွားမႈမ်ား၌ ျမန္မာစစ္သည္ေလးဦးသာရွိၿပီး လိုက္ေဘးရီးယားႏွင့္ ဆူဒန္တြင္ ႏွစ္ဦးစီ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အေမရိကန္ေျခလွမ္းမ်ား

တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူလူထုကို ဒီမုိကေရစီေကာင္းေၾကာင္း ျပသႏုိင္သည့္ အရာတစ္ခုမွာ စီးပြားေရးေအာင္ျမင္မႈဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၀ါရွင္တန္တြင္ ေျပာၾကားသည္။

‘‘ဒီမိုကေရစီဟာ ကၽြန္မတို႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေရွ႕ဆက္သြားႏုိင္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ကၽြန္မတို႔ႏုိင္ငံမွာ တပ္မေတာ္အပါအ၀င္ လူတိုင္းလူတိုင္းကို ေဖ်ာင္းဖ်ႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ စီးပြားေရးေအာင္ျမင္မႈပဲျဖစ္ပါတယ္’’ ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ သံတမန္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအရာရွိမ်ား တက္ေရာက္ေနေသာ ညစာစားပဲြတြင္ ေျပာၾကားေသာ မိန္႔ခြန္း၌ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

၎သည္ အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး အမိေျမျပန္လာ၍ ႏုိင္ငံထူေထာင္ေရး ၀ိုင္း၀န္းကူညီၾကရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။

‘‘အခုဒီမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေရာက္ေနတဲ့၊ ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ ေစတနာထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြအားလံုး ျမန္မာႏုိင္ငံသားျဖစ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မျဖစ္သည္ျဖစ္ေစ ကၽြန္မတို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အခုသိပ္ၿပီးေတာ့ လိုအပ္ေနတဲ့အခ်ိိန္မွာ ၀ိုင္း၀န္းၿပီးေတာ့ ကူညီေစခ်င္တယ္’’ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားသည္။

ဗီဇာကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္စိစစ္မည္ျဖစ္ၿပီး နာမည္ပ်က္စာရင္း၌လည္း ႏုိင္ငံတကာရဲတပ္ဖဲြ႕စာရင္း၀င္သူမ်ားကိုသာ ထားရွိေတာ့မည္ဟုဆုိသည္။ ဗီဇာသက္တမ္းကိုလည္း လက္ရွိသတ္မွတ္ခ်က္ ၂၈ ရက္ထက္ ရက္ၾကာၾကာပိုေပးျခင္း၊ Multi-entry ေပးျခင္းမ်ားလည္း ေဆာင္ရြက္မည္ဟု ဆိုသည္။ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈႏွင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈအေရးကိစၥကို ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားျဖစ္ေစ၊ အျခားႏုိင္ငံသားခံယူထားသူ ျဖစ္ေစ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေပါက္ဖြားလာသူမ်ားအျဖစ္ အားလံုးကို ဆက္ဆံရန္ သံ႐ံုးမ်ားကိုမွာၾကားထားသည္ဟု ေျပာၾကားသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္တြင္ စက္္တင္ဘာ ၁၉ ရက္က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားဆိုင္ရာ ကုလထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့သလို ၂၁ ရက္၌လည္း ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံ၌ မိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့သည္။

ဟားဗတ္တကၠသိုလ္သိပၸံခန္းမအတြင္း၌ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ခံရယူခ်ိန္တြင္ ထိုအေဆာက္အအံုအျပင္ဘက္၌ ဟားဗတ္ေက်ာင္းသားအခ်ိဳ႕က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဆႏၵျပခဲ့ၿပီး ဘဂၤါလီ (႐ုိဟင္ဂ်ာ) အေရး ရပ္တည္ေဆာင္ရြက္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ပဋိပကၡအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္းျပည္ပႏွစ္ဖက္စလံုး၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ေ၀ဖန္မႈမ်ားကိုခံေနခဲ့ရသည့္အေတာအတြင္း ဤဆႏၵျပမႈမွာ ၎၏ျပည္ပခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဆႏၵျပခံရမႈျဖစ္သည္။

မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အေမရိကန္ခရီးစဥ္၌ ေခ်းေငြအစုစုအာမခံအစီအစဥ္သစ္ DCA ကို ေဒၚလာ ၁၀ သန္းေက်ာ္ျဖင့္ စတင္ေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူႏိုင္ခဲ့သည္။ ယင္းအစီအစဥ္က လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရး၊ ကုန္စည္ေရာင္း၀ယ္ေရးႏွင့္ အျခားေသာ ထုတ္လုပ္ၿပီး ကုန္ပစၥည္းမ်ားအတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေရး စသည့္တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ထုတ္ေခ်းရန္ ရည္ရြယ္ထားသည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကားစီးပြားေရးက႑ ပိုမိုနက္႐ိႈင္းစြာ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ စံခ်ိန္စံၫႊန္းျမင့္ေသာ အျပန္အလွန္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္အစီအစဥ္ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အလယ္တန္းႏွင့္အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ား၌ အဂၤလိပ္စာ ဆရာ၊ဆရာ ၁၅၀၀ ကို ေလ့က်င့္သင္တန္းေပးမည့္အျပင္ ေက်ာင္းသူ၊ေက်ာင္းသားမ်ားကိုပါ အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားေပးမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔သင္ၾကားေပးမည့္ Peace Corps’၏ ေစတနာ့၀န္ထမ္းအဖြဲ႕မ်ားသည္ စက္တင္ဘာလကုန္တြင္ ပထမဆံုးေရာက္ရွိလာမည္။ အေမရိကန္၌ ျမန္မာလူငယ္မ်ား ပိုမိုပညာသင္ယူႏိုင္ရန္ ပညာေရးဆိုင္ရာအႀကံေပးေရး အစီအစဥ္အတြက္ ရန္ပံုေငြ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ထပ္မံပံ့ပိုးေပးျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ပါ၀င္တက္ေရာက္မည့္သူမ်ားအတြက္ ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္၀ါဒပံုစံကို အဓိက ေလ့လာႏိုင္မည့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ အျမင့္ဆံုးႏီွးေႏွာဖလွယ္ေရး အစီအစဥ္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုင္ရာ ေလ့လာေရးအစီအစဥ္အသစ္တစ္ခုကို စတင္ျခင္း၊ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးလံုၿခံဳမႈ (GHSA) ရည္မွန္းခ်က္ျဖင့္ က်န္းမာေရးက႑ပူးေပါင္းျခင္း၊ အေျခခံအလုပ္သမားအခြင့္အေရးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ျမႇင့္တင္ေရးအစီအစဥ္ စတင္ျခင္းတို႔လည္း ျပဳလုပ္ရန္သေဘာတူႏိုင္ခဲ့ပါသည္။

credit##myanmar breaking news