Thursday, April 21, 2016

အပူဒဏ္ ခံႏိုင္ၾကေစဖို႔ (၁)

အပူဒဏ္ ခံႏိုင္ၾကေစဖို႔ (၁)

ဧည့္သြားဧည့္လာ ခ်မ္းေအးမႈက စြန္႔ပစ္သြားတဲ့အခါ ထံုးတမ္းစဥ္လာအပူရွိန္က ကုလားအုတ္လို တျဖည္းျဖည္းမလာဘဲ တမဟုတ္ခ်င္း ျပင္းထန္လာခဲ့ပါၿပီ။ ထံုးတမ္းစဥ္လာေတြထဲမွာမွ မီးပ်က္တာကလည္း ပါေလေတာ့ အပူကို အန္တုစရာ ပန္ကာေတြ၊ အဲကြန္းေတြကလည္း ေလွာင္ျပေနၾကသလိုပါပဲ။

ရာသီဥတုပူလာတဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္တက္လာတယ္။ အပူနဲ ့ ထိေတြ႔ရတဲ့အခါ အပူနဲ႔ ဆက္စပ္ပတ္သက္တဲ့ ေနထိုင္ မေကာင္းမႈေတြ ျဖစ္လာေတာ့တာပဲ။ အဲဒါေတြကေတာ ့ အပူေၾကာင္ ့ေလျဖတ္ျခင္းလို႔ ေျပာရမယ့္ အပူရွပ္ျခင္း (heat stroke)၊ အပူေၾကာင္ ့ႏြမ္းလ်ျခင္း (heat exhaustion)၊ အပူေၾကာင္ ့ၾကြက္တက္တာ (heat cramps)၊ အပူေၾကာင့္ မူးမိုက္လဲက်တာ (heat syncope) နဲ ့ အပူေၾကာင့္ အပိန္႔ေတြ ထြက္တဲ့ (heatrash) ေတြကေတာ့ အေတြ႔ရမ်ားတယ္။

အပူေၾကာင္ ့ေလျဖတ္တာကေတာ့ အျပင္းထန္ဆံုးနဲ ့ အေရးေပၚကုသမႈ လိုအပ္တဲ ့ ေရာဂါေပါ့။ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ၊ ႏို႔စို႔ကေလးေတြနဲ ့ ကေလးငယ္ငယ္ေတြ၊ အဝလြန္သူေတြနဲ ့ နာတာရွည္ ေရာဂါတခုခု ရွိေနသူေတြအတြက္ေတာ့့ အပူေၾကာင္ ့ ျဖစ္ပြားတဲ ့ေဝဒနာေတြ ခံစားရဖို ့ ပိုၿပီး အခြင့္အလမ္း မ်ားပါတယ္။

အပူနဲ႔ ဆက္စပ္ျဖစ္တဲ ့ ေဝဒနာေတြမွာ ေရာဂါအလိုက္ လကၡဏာကြာျခားမႈေတြ ရွိတတ္ေပမယ့္ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ျမင့္ လာတာ၊ ေခါင္းကိုက္တာ၊ ပ်ိဳ ႔အန္ခ်င္တာ၊ ႏံုးခ်ိတာ၊ မူးေဝတာ၊ မိုက္ခနဲျဖစ္တာ၊ ၾကြက္သားေတြ တက္တာ၊ လူလည္း တက္ခ်က္ၿပီး သတိလစ္ ေမ့ေမ်ာတာေတြအထိ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ဒီေဝဒနာေတြအတြက္ ေယဘုယ်ကုထံုးကေတာ ့ လူနာကို ပူတဲ့ေနရာကေန ေရႊ႕ေျပာင္းတာ၊ ေအးေအာင္ လုပ္လုပ္ေပးတာ ၊ အနားယူေစတာနဲ ့အရည္ဓာတ္ေတြ ျဖည့္ဆည္းေပးတာပါပဲ။ ကာကြယ္ဖို႔ကလည္း အရည္မ်ားမ်ားေသာက္တာ၊ ဆီေလ်ာ္တဲ ့ အဝတ္ေတြဝတ္တာ၊ ေနေလာင္ခံလူးေဆးေတြ သံုးတာ၊ အပူဒဏ္ရွိတဲ့ေနရာကို အသားက်ေအာင္ ႀကိဳးစားတာ ဒါမွမဟုတ္ ေအးတဲ့ အေနအထားကို ဖန္တီးတာမ်ိဳး ရိုးရိုးစင္းစင္း နည္းလမ္းေတြ သံုးရံုပါပဲ။

အပူနဲ ့ဆက္စပ္တဲ့ ေရာဂါေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္သလဲ

လူရဲ႕ခႏၶာကိုယ္က အပူခ်ိန္ကို ပံုမွန္အတိုင္း ရွိေနေအာင္ ထိန္းေပးေနတဲ့ လုပ္ငန္းက မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေတာ့လို႔ ျဖစ္ရတာပါပဲ။ ပံုမွန္အတိုင္းဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္က  ပူလာတဲ့အခါ ေခြ်းထြက္တာလိုမ်ိဳးနဲ ့ တုံ႔ျပန္ၿပီး ပံုမွန္ အပူခ်ိန္ရေအာင္ ထိန္းညွိ ေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေလထုအပူခ်ိန္ ၃၅  ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ေလာက္ ျမင့္ၿပီး ပူအိုက္ စြတ္စိုလာတဲ ့အခါမ်ိဳးမွာေတာ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ က်လာပါေတာ့တယ္။

ပူေလာင္စြတ္စိုမႈ မ်ားလာရင္ ေခြ်းက အလြယ္တကူ မထြက္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ကိုယ္ထဲက အပူေတြလည္း အလြယ္တကူ ျပန္ မထြက္ႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒါတင္မက လံုေလာက္တဲ ့ အရည္ပမာဏ မဝင္ဘဲ အရည္ထြက္တာက မ်ားတဲ့အခါ အရည္နဲ ့ ဓာတ္ဆားေတြ လိုအပ္တဲ့ အခ်ိဳးအဆ မရွိေတာ့တာျဖစ္လာပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အရည္ခန္းေျခာက္မႈ ျဖစ္လာရာကေန အပူခ်ိန္ေတြ တက္လာေတာ့တာပါပဲ။ အပူခ်ိန္ျမင့္တက္ လြန္ကဲလာတာက ဦးေႏွာက္နဲ ့တျခား အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတာပါပဲ။

အပူခ်ိန္ျမင္ ့တက္လာသလိုမ်ိဳး ခႏၶာကိုယ္က အပူခ်ိန္ကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ တျခားအေျခအေနေတြ ရွိေနတာေတာ ့ ဗဟုသုတ အျဖစ္ေျပာရရင္ အသက္အရြယ္အိုမင္းတာ၊ အဝလြန္တာ၊ အဖ်ားတက္တာ၊ အရည္ဓာတ္ ခန္းေျခာက္တာ၊ ေသြးလွည့္ပတ္မႈစနစ္ အားနည္းတာ၊ ႏွလံုးေရာဂါ ၊ ေနေလာင္တာ၊ အရက္နဲ ့ ေဆးဝါးေတြ ေသာက္သံုးတာေတြပါပဲ။

ဧရာဝတီ (ဘားမား) မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

No comments:

Post a Comment